Het Epstein-Barr virus (EBV) is de veroorzaker van de ziekte van Pfeiffer of mononucleosis infectiosa (kissing disease). Het is een herpesvirus. Bij de meeste mensen verloopt de infectie zonder klachten. Als er klachten zijn dan zijn dit meestal keelpijn, vermoeidheid, koorts en/of  opgezette lymfeklieren. Ongeveer de helft van de kinderen onder de vijf jaar oud heeft een EBV infectie doorgemaakt. De meerderheid van de Nederlanders komt voor het twintigste levensjaar in aanraking met het virus.

Verschijnselen

Zoals gezegd hebben de meesten geen klachten of hebben alleen milde klachten. Bij tieners en jongvolwassenen kunnen de klachten heviger aanwezig zijn. Dit zijn klachten zoals extreme moeheid, koorts, keelpijn en opgezetten lymfeklieren. De moeheid is met name de eerste twee tot drie weken aanwezig, maar kan ook weken tot maanden aanhouden. Soms kan er ook uitslag (exantheem) ontstaan.

Besmetting

Besmetting met EBV ontstaat door contact met besmet speeksel. Het is niet precies bekend hoe het virus wordt overgedragen. Een manier van besmetting kan door kussen, vandaar dat de ziekte in het Engels vaak ‘kissing disease’ wordt genoemd. Tussen de besmetting en het ontstaan van klachten is een periode van 10 dagen tot 6 weken.

Behandeling

Er is geen specifieke behandeling voor EBV; het is uitzieken en wachten op spontaan herstel. Daarnaast zware lichamelijke belasting en topsport vermijden gedurende twee maanden. Tegen de koorts kan paracetamol gebruikt worden.

Antistoffen

Om te bepalen of iemand de ziekte van Pfeiffer heeft, of deze heeft doorgemaakt worden de IgG- en IgM-antistoffen getest. De IgG-, IgM-antistoffen zijn positief en de Ig EBNA is negatief ten tijde van een acute infectie. Bij een doorgemaakte infectie is IgM negatief en zijn IgG en Ig EBNA positief. In principe blijven IgG en Ig EBNA levenslang aantoonbaar. Omdat er antistoffen worden aangemaakt kan iemand één keer in zijn leven besmet raken met het virus, daarna is die persoon immuun.

Bronnen

• RIVM LCI. ziekte van Pfeiffer: Richtlijn. Beschikbaar via https://lci.rivm.nl/richtlijnen/pfeiffer-ziekte-van
• Huidziekten: Epstein Barr virus infecties. Beschikbaar via https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/etxt/EpsteinBarrVirus.htm